Zer da Danegaz?

Proiektuaren helburu nagusia da Euroeskualdean JIBarekin ekoitzitako kalitate eta jatorrizko gazten inguruan berrikuntza sare bat sortzea.
Proiektuaren hasieran, proiektu honetan landu litezkeen gai nagusiak zein izan daitezkeen planteatzen da. Bazkide guztien artean honako hauek adostu dira:

• Esnearen kalitatearen kontrola
• Energia kontsumoa murriztea
• Azpiproduktuak erabiltzea
• Animalien elikadura: osasuna/ekonomia zirkularra
• Transformazioa: hartzidura diferentzialak lortzea
• Dastatzeko panelak: irizpideak, analisi sentsorialak merkataritzaren ikuspuntutik
• Zundak erabiltzea gazta egiteko prozesua kontrolatzeko
• Ekoizleen bizi kalitatea hobetzea: Taldeak eta lankidetzak
• Lankidetza sustatzea sinergiak aprobetxatzeko

Gai horietako batzuk lantzea planteatzen da, bilera presentzialen eta ustiategietan bertan insitu bisiten bidez, proiektuaren helburu nagusia kontuan hartuta: SAREA EGITEA.
2020ko urtarrilean bazkide guztien bisita bat antolatu zen Euskadira, eta gai horietako batzuk landu ziren, garatu beharreko gaian adituak diren adituen esku hartzearekin, eta Idiazabal Jatorri Izendapeneko gaztandegi bat bisitatu zen.
Zoritxarrez, pare bat hilabete geroago, COVID-19aren pandemiaren ondorioz, identifikatutako gaien inguruan komunikatzeko modua eta topaketak birplanteatu behar izan ziren.
2020aren amaieran eta 2021aren hasieran, online topaketak antolatu dira sektoreko eragileek parte hartzen duten gai zehatzekin, eta horien balorazio positiboak egin dira.

Proiektuko Bazkideak: Jatorri Izendapenak

CHABICHOU DE POITOU

Chabichou de Poitou JIN Ekoizleen Elkartea
Agropole – Route de Chauvigny CS 45002 – 86500 MIGNALOUX-BEAUVOIR
(0033) 5 49 44 74 80
0033 6 74 52 95 09
chabichoudp@na.chambagri.fr
www.chabichou-du-poitou.eu
Akitania Berriko eta Vendéeko Ahuntzen Eskualde Federazioa eta REXCAP Klusterra
12 bis, rue Saint Pierre 79500 MELLE
0033 6 30 32 30 13
www.terredeschevres.fr

KONTUAN HARTU BEHARREKO INFORMAZIOA:

• 8 ustiategi ekoizle
• 60 esne ekoizle
• 5 esnetegi-gaztandegi
• 1 findegi

Ahuntz esne hutsez egina, Chabichou de Poitouk enbor koniko txiki baten forma espezifikoa du, “kanila” deitua, iraganean upelak estaltzen zituen zurezko piezaren analogiagatik. Azal zuriko gazta txiki horrek -batzuetan orban gris urdinxkez eta zapore gazi samarrez tindatua- Poitouko tradizioaren eta lurraren zapore guztia biltzen du.
1990az geroztik Jatorri Izendapen Kontrolatu delarik, 1996an Jatorri Izendapen Babestu bihurtu zen: esnea ekoiztea, gaztak egitea eta fintzea JIBaren eremu geografikoan egin behar dira, Haut-Poitou karetsuan, non antzina-antzinatik hazten baitira ahuntzak. Argi gera dadila: ez da Chabichou Poitoukoa ez bada!

OSSAU-IRATY

Ossau-Irati Ekoizleen Elkartea
Maison Apezetxea 64 120 OSTABAT-ASME
0033 5 59 37 86 61
0033 5 59 37 81 04
contact@ossau-iraty.fr
www.ossau-iraty.fr

KONTUAN HARTU BEHARREKO INFORMAZIOA

• 1.260 abeltzain
• 20 gaztandegi edo findegi
• 2.000 zeharkako enplegu
• 53 milioi litro esne urtean
• 5.000 tona gazta, gutxi gorabehera

Ossau-Irati ardi gazta egosi gabeko pasta prentsatua da, 2/3 edo 4/5 kg-koa, 1980tik JIK gisa eta 1996tik JIB gisa onartua.
Frantzian ekoizten da, Akitania Berrian, Biarnon eta Euskal Herrian bakarrik.

Artzainek 500.000 ardi inguru hazten dituzte hiru arraza lokaletan (manex buru beltza, manex buru gorria eta euskal-bearnotarra), eta horien 3/4ek 145.000 hektarea baino gehiagotan larratzen dira uda giroan, 500 eta 1.800 metro bitarteko altueran. Horrela, egiazki laguntzen dute lurraldearen kontserbazioan, batez ere altitudean, non larre naturalen erreserben balioa erakusten baitute eta zabalik mantentzen baitituzte.
Ekoizpena, eraldaketa eta fintzea eremu geografiko mugatu batean gertatzen dira, eta baldintza oso zorrotzak betetzen dituzte, adibidez, ardiak elikatzeko Genetikoki Eraldatutako Organismoak (GEO) erabiltzea edo elaborazio eta fintze faseetan tratamendu kimikoak egitea debekatzen dutenak.
Esne gordinaren eta esne pasteurizatuaren Ossau-Irati saltzen da, eta bi aukera daude: zaharra edo findua, esnetakoa, baserrikoa edo udako baserrikoa.
* Esnetegian ekoitzia
Ossau-Irati gaztak bi modalitate nagusi ditu: euskal modalitatea eta Biarnoko modalitatea. Deskubritzeko, ez dago Ossau-Irati JIB Gaztaren Ibilbidea egitea bezalakorik. Ossau-Irati lurraldea mendebaldetik ekialdera zeharkatzen duen ibilbide turistikoa da, eta ekoizleak ezagutzeko aukera ematen du bertako etxaldeetan, gaztandegietan edo gazitegietan, baita udako txaboletan ere. Halaber, Ossau-Irati JIBaren interpretazio zentroak lurralde berezi hori eta bertako artzainen bizitza ezagutzeko aukera emango dizu.

IDIAZABAL

Harremanetarako datuak:
945 289 971
info@idiazabalgazta.eus
www.quesoidiazabal.eus

KONTUAN HARTU BEHARREKO INFORMAZIOA

• Ekoizpen eremua Euskadi eta Nafarroa
• 390 artzain
• 126 gaztandegi

Latxa eta Karrantzar ardien esneak ziurtatzen du Idiazabal Jatorri Izendapena duen gazta. Euskadiko eta Nafarroako hegaletan hazi eta bazkatutako bi arraza autoktono dira, bertako klima bezain latzak, mimatzen dituzten artzainak bezain jatorrak. Milaka urteko kultura, pasioz eta entregaz betikotu dena, euskal gastronomiaren tradizioaren eta kulturaren ezaugarririk bereizgarrienetako bat dela aitortua.

Pasta prentsatuzko gazta heldu hori esne gordinarekin egiten da, 1 eta 3 kilo bitarteko pisua du, eta ketuta edo ketu gabe aurkeztu daiteke.
Gure gaztandegi guztiak gure webgune ofizialeko ekoizleen atalean daude jasota, eta horietako bakoitzari buruzko beharrezko informazio guztia jasotzen da bertan (harremanak, kokapena, eskaintzen dituzten zerbitzuak, sare sozialak eta online dendak, halakorik izanez gero).
Idiazabal Jatorri Izendapena duen gazta bakoitzak kontrol eta identifikazio sistema hirukoitza du: logotipoa (etiketan zenbakitua), kontraetiketa (faltsutu ezin den materialez egina) eta kaseina (azalean kokatua, trazabilitatea adierazten digu). Hiru osagaiak beharrezkoak dira Idiazabal JIB duen gazta bat ziurtatzeko.

RONCAL

Consejo Regulador DOP QUESO RONCAL
Avda Serapio Huici, 22, Edificio Peritos,31610 Villava

948 013040
quesoroncal@intiasa.es
www.quesoroncal.com

KONTUAN HARTU BEHARREKO INFORMAZIOA

2020an:

• 38.015 ardi 128 artaldetan.
• 5 gaztandegi 396.533 kg gazta egiten.

Erronkariko harana, izena ematen dion gaztaren sorlekua, bidaiariari naturaren edertasuna oraindik ukitu gabe eskaini diezaiokeen paisaia bakarrenetakoa da. Nafarroako Pirinioetako haran honetan betidanik izan da artzaintza. Erdi Aroan jada, lehen elurteak iristean, gaur egun oraindik mantentzen den erritual bat hasten zen: transhumantzia, ardiak, negurako larre bila Bardeetako lurralde beroetara jaisten diren unea.

Erronkari Gazta Espainiako Gazten Jatorri Izendapena jaso zuen lehena izan zen, 1981ean.
Erronkari JI gazta ardi esne gordinez egina dago. Produktu erabat naturala da, batez ere latxa arrazakoa, zeinak larreak eta bazkaz elikatzen baitira.
Gazta honen elaborazio eta heltze eremua Erronkariko Harana osatzen duten zazpi udalerrietan bakarrik dago: Burgi, Garde, Izaba, Erronkari, Urzainki, Uztarrotz eta Bidankoze.
Erronkari Gaztaren elaborazioa erabat artisautzakoa da, metodo tradizionalari jarraituz, eta bere konposizioan ez da sartzen esnea, animalia gatzagi eta gatza ez den elementurik sartzen; horregatik, ez ditu inoiz bere zapore eta usain bereizgarriak galdu.
Gutxieneko heltze denbora 4 hilabetekoa da, eta horri esker hartzen ditu, pixkanaka, bere usain, testura eta zapore bakan guztiak.

Proiektuko Bazkideak: Beste Eragile Batzuk:

INTIA

Edificio de Peritos Avda. Serapio Huici, 22 31610 Villava (Navarra)
948 01 30 40
+34 948013041
intiasa@intiasa.es

Información

Nekazaritzako Elikagaien Teknologia eta Azpiegituren Nafarroako Institutua (INTIA) Nafarroako Gobernuko Landa Garapen, Ingurumen eta Toki Administrazioko Departamentuari atxikitako enpresa publiko bat da.
INTIA 2011ko irailean sortu zen, nekazaritza garapenean 30 urte baino gehiagoko esperientzia duten Nafarroako nekazaritzako elikagaien sektoreko zenbait enpresa publikok bat egitearen ondorioz.

• INTIAn lan egiten duten pertsonen kopurua: 210 pertsona
• 14 milioi €

INTIAren eginkizuna da nekazaritzako elikagaien sektorean transferentzia eta berrikuntza zerbitzuak ematea, bideragarritasuna eta jasangarritasuna hobetzen laguntzeko, eta landa inguruneko bizitza mantentzea, ingurumena errespetatuz eta gizarteari kalitatezko elikagaiak eskainiz. Horretarako, INTIAk nekazaritzako elikagaien balio kateko eragile guztiekin lan egiten du.

HAZI

Sede central: Granja Modelo de Arkaute s/n
01192 Arkaute – Araba
945 00 32 40
hazi@hazi.eus
www.hazi.eus/es/

Información

HAZI irabazi asmorik gabeko sektore publikoko fundazioa da, eta Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza, Arrantza eta Elikagai Politikako Sailburuordetzari atxikita dago. Bere helburua eta sorrerako xedea da Euskadiko elikadura eta egurraren balio kateen lehiakortasuna, ahalmena eta berrikuntza bultzatu, sustatu eta garatzea, baita ere landa inguruneko eta itsasertzeko lurralde garapena, bertako pertsonen bizi kalitatea eta ondare naturala eta kulturala hobetzen lagunduz.